بررسی فقهی و حقوقی شرط عدم ازدواج مجدد زوج ضمن عقد نکاح

شرط عدم ازدواج مجدد زوج یکی از شرایطی است که زوجه می تواند در ضمن عقد نکاح شرط کند، زوجه می تواند شرط کند در صورت تخلّف زوج از این شرط از حقوقی برخوردار شود. فقها و حقوق دانان در خصوص صحت و یا عدم صحت چنین شرطی اختلاف نظر دارند. با بررسی کتب فقهی و قانونی مشخص شد برخی این شرط را باطل و مبطل عقد نکاح می دانند و برخی تنها شرط را باطل می دانند ولی نکاح را صحیح می دانند و عده ای این شرط را صحیح می دانند. با توجه به روایاتی که دلالت برصحت شرط عدم ازدواج مجدد دارد، و نیز منافات نداشتن آن با مقتضای عقد نکاح شرط مزبور نه مخالف شرع است و نه مخالف با مقتضای عقد نکاح، نکته مهم دیگر، ضمانت اجرای تخلف از این شرط است که در میان فقها و حقوق دانان اختلاف وجود دارد و هنوز در برابر تخلف از این شرط ضمانت اجرای مشخصی تعیین نشده است. عده ای قائل به حق فسخ اند و در مقابل اینها برخی می گویند موارد فسخ نکاح در قانون مشخص و محدود است این ضمانت اجرا رد می شود و می توان قائل به ایجاد حق طلاق برای زوجه شد. عده ای دیگر نظریه مطالبه خسارت را بیان می کنند و در کنار اینها نظریه بطلان ازدواج دوم مطرح می شود امّا در روایات مربوط به ازدواج مجدد اشاره ای به بطلان ازدواج دوم نشده و این ضمانت اجرا رد می شود و ایجاد حق طلاق برای زوجه اقوی به نظر می رسد.